

Gazete, bu gelişmeyi “hava savaşlarında yeni bir dönem” ve Türkiye’nin “tam bağımsızlığa” giden yolda attığı dev bir adım olarak nitelendirdi. Haberdeki en çarpıcı vurgu ise, bu yeni nesil radarın ABD’nin F-35 savaş uçağında kullanılan radara “meydan okuyan” bir rakip olarak konumlandırılması oldu.
İsrail gazetesinin tespiti, Türkiye’nin F-35 programından resmi olarak çıkarılmasının ardından geliştirdiği stratejiyi net bir şekilde doğruluyor. Ankara, 5. nesil avcı uçağı yeteneklerini (özellikle sensör füzyonu, AESA radar ve düşük görünürlük) artık insansız platformlar ve yapay zekâ destekli sistemler üzerinden elde etme yolunu seçiyor. MURAD-100A’nın KIZILELMA gibi bir platforma entegrasyonu, bu stratejinin en somut ve tehlikeli meyvesidir.
Savunma teknolojileri konusunda dünyanın en yetkin ülkelerinden biri olan İsrail’in basınının konuyu bu düzeyde ele alması, gelişmenin teknik yeterliliğinin bir teyidi olarak okunabilir. Maariv, haberi “Türkiye gökyüzünün savaşçılarını tanıtıyor: Amerikan F-35’e meydan okuyan İHA” başlığıyla okuyucularına duyurdu.
Gazete, Türkiye’nin artık bir “takipçi” olmadığını, “oyun kurucu” bir role soyunduğunu belirterek şu ifadelere yer verdi:
“Son gelişme Türkiye’nin hava muharebesi ve gözetleme alanında tam bağımsız bir güç olma yolunda önemli bir adımını simgeliyor ve ülkeyi ileri savunma teknolojilerinde küresel bir oyuncu konumuna taşıyor.”
Bu analiz, Türkiye’nin savunma sanayii ihracatı hedeflerinin yanı sıra, jeopolitik alanda [Doğu Akdeniz] ve [Karadeniz] gibi kritik bölgelerdeki askeri denklemi değiştirme potansiyeline de işaret ediyor.
Haberin teknik analiz kısmında odak noktası, ASELSAN imzalı MURAD-100A AESA (Aktif Faz Dizinli) radarı oldu. Maariv, bu radar sisteminin, ABD’li Lockheed Martin üretimi F-35 savaş uçaklarında kullanılan ve dünyanın en gelişmiş aviyoniklerinden biri kabul edilen AN/APG-81 AESA radarı ile rekabet edebilecek seviyeye ulaştığını iddia etti.
Peki, bu iddiayı destekleyen nedir?
AESA Teknolojisi: Eski nesil mekanik radarlar (M-Scan), bir “feneri” fiziksel olarak hedefe çevirerek çalışır. AESA radarları ise (E-Scan), binlerce küçük radar modülünden (T/R modülü) oluşur ve radar hüzmesini fiziksel bir hareket olmadan, elektronik olarak saniyede binlerce kez farklı yönlere yönlendirebilir.
Çoklu Görev Kabiliyeti: Maariv’in de vurguladığı gibi, bu teknoloji sayesinde radar “aynı anda arama, takip ve saldırı görevlerini” yerine getirebiliyor. Bir yandan onlarca hedefi takip ederken, bir yandan [elektronik harp] (EH) uygulayabilir, bir yandan da [SAR görüntüleme] ile yer hedeflerinin yüksek çözünürlüklü haritasını çıkarabilir.
ASELSAN’ın radarını F-35 radarı ligine taşıyan kilit teknoloji ise Maariv’in de altını çizdiği Galyum Nitrür (GaN) teknolojisi.
Haberde bu teknoloji şöyle detaylandırıldı:
“Radar, galyum nitrür (GaN) tabanlı yüksek güçlü amplifikatör teknolojisi sayesinde önceki nesillere kıyasla çok daha yüksek verimlilik, dayanıklılık ve performans sağlıyor.”
Ekonomi ve teknoloji editörü perspektifinden bu şu anlama geliyor: GaN yarı iletkenler, eski teknoloji olan Galyum Arsenit’e (GaAs) göre çok daha yüksek sıcaklıklarda ve daha yüksek güçte çalışabiliyor. Bu da MURAD-100A’nın;
Daha Yüksek Verimlilik: Aynı enerjiyle çok daha uzağı görmesini,
Daha Yüksek Dayanıklılık: Düşman elektronik karıştırmalarına (jamming) karşı daha dirençli olmasını,
Daha Yüksek Performans: F-35 gibi [düşük radar kesit alanına] (stealth) sahip hedefleri dahi daha uzaktan tespit edebilme potansiyelini sağlıyor.
Haberde, radarın entegre edildiği platform olan Bayraktar KIZILELMA’ya da geniş yer ayrıldı. PT-5 prototipinin başarılı uçuşu ile sistemin operasyonel koşullara hazırlandığı vurgulandı.
Maariv’in paylaştığı teknik veriler şunlar:
Uzunluk: 14,7 metre
Kanat Açıklığı: 10 metre
Azami Kalkış Ağırlığı: 8,5 ton
Faydalı Yük Kapasitesi: 1,5 ton
Azami Hız: Mach 0.9 (Sesten hızlıya yakın)
Havada Kalış: 5 saat
Muharebe Yarıçapı: 930 kilometre
Ancak bu rakamların ötesinde, KIZILELMA’nın stratejik anlamı “yapay zekâ destekli tam otonom bir savaş platformu” olmasında yatıyor. Hava-hava füzeleri (Bozdoğan, Gökdoğan) ve seyir füzeleri (SOM, ÇAKIR) taşıyabilmesi, onu [Milli Muharip Uçak KAAN] veya F-16’lar için bir “sadık kanat adamı” (loyal wingman) yapıyor.
Gazete ayrıca, Türkiye’nin motor bağımsızlığına da dikkat çekerek, gelecekte TEI TF-6000 ve TF-10000 gibi tamamen yerli motorların kullanılmasının planlandığını ekledi.
İsrail gazetesi, projenin isminin basit bir kod adı olmadığını, derin bir kültürel ve stratejik vizyonu yansıttığını da belirtti. Gazete, projenin adının Türk kültüründeki “Kızıl Elma” idealinden geldiğini ve bu projenin Türkiye’nin savunma vizyonunun yeni sembolü haline geldiğini yazdı.
Türk mitolojisinde “Kızıl Elma”, ulaşılması gereken nihai bir hedefi, fethedilmesi gereken bir “ülküyü” temsil eder. Savunma sanayiinde bu ideal, “tam bağımsızlık” ve “teknolojik üstünlük” olarak yorumlanıyor. Maariv’in bu sembolizmi fark etmesi, projenin teknik bir başarıdan öte, milli bir hedef olarak algılandığını anladıklarını gösteriyor.
Kaynak: Haber Merkezi
Alaçatı kurabiyesi, İzmir’in ünlü kasabası Alaçatı’dan doğan geleneksel bir tatlıdır. Damla sakızının ferah kokusu, tereyağının yumuşak dokusu ve nişastanın hafifliğiyle birleşerek ağızda dağılan bir kıvam oluşturur. Bu kurabiye, özellikle Ege’deki pastanelerde sabah kahvelerinin ve akşam çaylarının vazgeçilmez eşlikçisidir. Alaçatı Kurabiyesi Tarifi Malzemeler Hamuru için: 300 gram oda sıcaklığında tereyağı Yarım çay bardağı sıvı yağ 1 […]
Sonbahar ve kış aylarının vazgeçilmez yeşilliği kuzu marulu, serin iklimleri seven ve kolay yetiştirilen bir sebzedir. Uzmanlar bu bitkinin düşük bakım gereksinimi ve hızlı hasat avantajı sayesinde ev ve balkonlarda sık tercih edildiğini belirtiyor. Ekim Zamanı ve İklim Koşulları Kuzu marulu ekimi için en uygun dönem, ekim ayının son haftalarıdır. Bu dönemde toprak hâlâ yeterince […]
Uzmanlar, levrek, çipura, mezgit, dil balığı ve somon gibi hafif balıklarla ve doğru pişirme yöntemleriyle mutfakta balık kokusunu tamamen önlemenin yollarını anlattı. Balık Pişirirken Koku Neden Oluşur? Balık, sağlıklı ve hafif bir protein kaynağı olsa da pişirme sırasında ortaya çıkan amonyak ve trimetilamin gibi doğal bileşikler keskin ve yoğun kokuya neden olur. Beslenme uzmanı ve […]
Psikoloji ve sosyal bilimler alanında öncü çalışmalar yürüten Liepāja Üniversitesi, görsellere dayalı hızlı tercihlerle kişilerin zeka ve karakter profillerini belirlemeye yönelik yeni bir test geliştirdi. Haber merkeziyle paylaşılan çalışmaya göre, test 4 farklı elma görseli üzerinden katılımcıların ilk bakışta yaptığı tercihleri analiz ediyor. Bu tercihler, hem bireylerin zekâ yapısını hem de karakter özelliklerini ortaya koyabiliyor. […]
Kişilik testleri, yalnızca Türkiye’de değil, dünya çapında milyonlarca insanın ilgisini çekiyor. Özellikle sevimli ve dikkat çekici görsellerle hazırlanan testler, kullanıcıların ilgisini daha fazla artırıyor. Psikoloji ve kişisel gelişim uzmanları, görsel temelli kişilik testlerinin bireylere hem eğlenceli hem de farkındalık sağlayan bir deneyim sunduğunu belirtiyor. Uzman Psikolog Dr. Melis Yıldırım, “Görsel bazlı kişilik testleri, bireyin algı ve dikkat […]
İngiltere merkezli CEBR’nin yayımladığı rapor, 2050 yılına kadar İngiltere ekonomisinin Türkiye’nin gerisinde kalacağını ortaya koydu. Araştırmada, Türk ekonomisinin küresel büyüme potansiyeliyle öne çıktığı ve üretim kapasitesi sayesinde dünyanın en güçlü ekonomilerinden biri olacağı belirtildi. İngiltere ekonomisi geriliyor: 46. sıraya düşecek İngiltere merkezli Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Merkezi (CEBR) tarafından yayımlanan son rapor, ülke ekonomisinin geleceği […]